Automaat voor alles

Japan en automaten is een natuurlijke combinatie. De vele (drank) automaten in het straatbeeld maken Japan de onbetwiste koploper hierin. Ruim 5 miljoen zijn er geteld, wat neerkomt op een automaat per 23 personen. Naast de vele frisdrankautomaten (ze werken ook altijd!) zijn er nog veel meer varianten in gebruik. Voor bier, ijs, noodles, sexy boekjes, soep, cigaretten en hoe kan het ook anders rijst. Maar dat is nog lang niet alles. Op de meest gekke plekken staan ze zodat je zelfs boven op een berg na een lange klim een lekker koude Dakara kan pakken. Of je kan warmen aan een warm blikje koffie. Dat is een beetje gek gevoel, maar het scheelt wel sjouwen. Het succes komt vooral ook door de lage criminaliteit om ze te plunderen. Geen zichtbare extra bescherming is te zien, maar soms wel een camera om geen alcohol aan minderjarigen te verkopen. Ook bij wegrestaurants bestel je vaak via de automaat en hetzelfde geldt soms voor onsens en musea. Soms doet dat een beetje overbodig aan met personeel er naast, maar dat verklaard misschien ook wel een beetje dat Japan ondanks de ruime automatisering wat minder efficient is dan wat je wellicht zou vermoeden. Of misschien is het allemaal niet zo zeer bedoeld in plaats van personeel. De laatste trends zijn betalen met je mobieltje (eigenlijk alweer oud) en een mogelijkheid om wisselgeld via een druk op de knop te doneren aan een goed doel. Dat laatste is een heel aardig idee omdat er zo`n 50 miljard (!!) euro per jaar in de automaten wordt gegooid. Het probleem is in Japan nooit waar je een koel drankje in de warme zomer kan krijgen, maar welke van het ruime assortiment het wordt.

Leven met aardbevingen

Tsunami heeft sinds die nog steeds onvoorstelbare ramp in Zuidoost-Azië een vloedgolf aan aandacht gehad. Dit Japanse woord (letterlijk `haven golf`) heeft alles met aardbevingen te maken. En aardbevingen hebben alles met Japan te maken. De eilandengroep is seismisch erg actief wat niet alleen slecht nieuws is trouwens. Ontelbaar vele hotsprings en ruim 100 prachtige (deels actieve) vulkanen worden hier hoog gewaardeerd. Echter worden er wel een slordige 7000 aardschokken per jaar geregistreerd. Het klinkt misschien gek, maar niemand lijkt gebukt te gaan onder die voortdurende dreiging. In Nederland hoor je alleen over de grote bevingen in de wereld, waardoor het woord automatisch een heftige lading krijgt. Een `geruststellende` gedachte is dat de kans om een aardbeving niet te overleven veel kleiner is dan dat je sterft aan bijvoorbeeld een ernstige ziekte, roken of verdrinking. Ook niet echt prettig natuurlijk, maar door de media aandacht lijkt het aardbevings gevaar groter dan het is. Japan hanteert de Shindo schaal (1 tot 7). Niet zozeer de bekendere Richter schaal. Als Richter bijvoorbeeld 5,2 aangeeft kan Shindo slechts 2 zijn. Het verschil is dat Shindo aangeeft wat je werkelijk voelt aan de oppervlakte en niet de energie die vrijkomt bij de botsing zelf vaak diep in de aardkorst. Bij een beving van 1 of 2 (verre weg de meeste) merkt alleen de gevoelige apparatuur iets. Bij 3 wordt een Japanner niet echt zenuwachtig en gaat rustig door met werk. Misschien wel even checken waar het epische centrum is. Ik moest denken aan een zware truck die langs je huis rijdt. Bij 4 en vooral 5 of meer wordt het serieus. Er gaan dingen op de grond vallen en bij een zwaardere beving kan er (veel) meer schade ontstaan. Het scheelt wel dat veel gebouwen berekend zijn op het natuurgeweld. Deze aardbevings site heeft snel de informatie paraat. De 4+ bevingen komen even met een tekstje in beeld op tv, maar vaak niet meer dan dat. Tenzij er echt schade is, maar dat komt dus lang niet zoveel voor als die 1000 zou vermoeden. In kranten heb ik ook wel eens weekoverzichtjes gezien van de bevingen in dat gebied, maar niet prominent op de voorpagina. Iedereen is gewend aan het natuurverschijnsel en is door de vele oefeningen op school voorbereid op het ergste. Je kunt ook veel aan preventie doen, zoals met wat simpele schroefjes kasten op hun plaats houden en een noodpakket klaar hebben staan. De moderne mens weet zich natuurlijk ook snel geen raad als water en stroom niet vanzelf meer werken. Kortom de Japanners houden de moed erin en genieten van de goede kanten van de seismisch natuur en hopen dat hun lot er niet aan verbonden zal zijn. En daar sluit ik me bij aan.

Klant is koning

Vaak kom ik me een kleine glimlach een winkel uit. Het is al lang niet nieuw meer, maar blijft bijzonder aardig hoe hartelijk het personeel kan zijn. Gisteren nog liep ik een winkeltje binnen en hoorde uit verschillende hoeken `irrashimase` en snuffel ik wat rond. Ik zie wat leuks en als ik de onbevrouwde kassa nader lopen er twee dames in hoge snelheid daarna toe om me dan ook maar geen moment te laten wachten. De winnaar van hun kleine race helpt me en gooit er wat beleefdheden uit en doe het gebruikelijk ritueel met het geld. Bakje, dubbeltellen, etc. en stopt een gratis magazine bij m`n verse aankoop. Vraagt of de `pointocarto` misschien iets voor me is. Tuurlijk! Dat levert vast en zeker een voordeeltje op :D. Het tasje wordt zorgvuldig voorzien van een stickertje (zegel) en netjes met twee handen (respect) vergezeld van een `arigato goizaimasu` aan de gelukkige nieuwe eigenaar overhandigt. Ik krijg het gevoel dat zij ook de eigenaar is en dat ik de familie zo juist een financiele inject heb geven. Tijdens de loop naar de uitgang krijg ik ook van de twee andere meiden nogmaals een bedankje en noteer ik een lichte buiging. Blij van binnen staat ik weer buiten. Met m`n ansichkaart. Van wel 150 Yen :D

Tanken als pitstop

Benzine tanken in Japanse stijl lijkt een beetje op een pitstop. Iets langzamer dan in de formule 1. Tenminste als je sjiek bij de full service stations stopt maak je kennis met een bijzondere ervaring. Er lopen vaak veel medewerkers in uniforme kleding rond en hun missie lijkt jouw de ultieme service te geven. Zodra je aankomt word je naar een vrije plaats gecoached, waarna je je raam opent om door te geven wat je wilt en blijf je gewoon achter het stuur zitten. Inmiddels loopt er al minimaal eentje je ramen te wassen en als je wil je olie en of banden te checken. Je krijgt een doekje om binnen in zelf (beetje jammer :D) schoon te maken en voordat je het weet komt iemand de betaling regelen. Als hij terug is met het wisselgeld wordt geinformeerd welke richting je op wil. Dit om je weer terug tussen het verkeer te coachen. Dit helpen is vaak meer een last dan lust, maar de bedoeling is goed. Als je om kijkt zie je buigende mensen waar de arigato`s zelfs in spiegelbeeld nog te liplezen vallen. Dit alles uiteraard wel voor iets meer dan een zelfbedieningspomp wat op zich ook weer een uitdaging is voor een buitenlander. Het uitgebreide wasprogramma is ook aan te bevelen, dan is je auto in enkele minuten echt schoon. Binnen, buiten en banden weer als nieuw.

Heerlijke zalm voor een koopje

`De vis wordt duur betaald` is een wijsheid waar in Japan weinig overblijft. Een lekker vette zalm voor 800 Yen. Nog geen 3 Euro per kilo! Ik moet wel zeggen dat de prijzen in het hoge noorden erg gunstig zijn. Die combinatie van goede kwaliteit en lage prijzen levert de pakketdiensten veel werk. De vele fijnproevers in het land weten precies waar de best zalm, krab, tuna etc gevangen wordt en laten dat regelmatig vers en gekoeld overkomen. De prijs is dan eigenlijk niet eens zo belangrijk. De vissen verdienen jullie aandacht en daarom zal ik ze regelmatig de revue laten passeren. Mijn schoonvader zou wel een jaartje blogs kunnen vullen met de wonderen wereld van de oceaan. Ik las pas ergens dat Japan zelf 15% van alle vis in de wereld vangt en dan te bedenken dat er ook veel import is. Ik krijg wel eens vragen waarom wij (=Nederland) eigenlijk zo`n magere vis cultuur hebben met onze kust en scheepvaart. Tja weet jij het?

Slow Fast Food

Eenmaal bij Mosburger geweest wil je nooit meer bij die rare rood-gele clown een burger scoren. Ik ben geen fastfood junk, maar weet inmiddels wel waar hier de lekkerste snelle hap te krijgen is. Smaken verschillen uiteraard, maar het is moeilijk vol te houden als je je tanden zet in zo`n burger als hiernaast. Het concept is wel duidelijk door McDonald geinspireerd, maar er is ook een duidelijke Japanse inbreng. Grappig dat ze zichzelf promoten als slowfood. Dit omdat je bestelling niet al op je ligt te wachten maar vers gemaakt is. En aan tafel wordt gebracht. Alleen wordt op een zaterdag middag pijnlijk voor ze duidelijk dat het marketing apparaat van Mac ondanks de mindere kwaliteit toch veel beter draait. Wat is toch die universele aantrekkingskracht van die keten? Zelfs in een land als Japan waar de smaakpupillen sterk ontwikkeld zijn. Het viel me pas eens op dat de gemiddelde leeftijd van de Macwerkers behoorlijk hoog was. Waar dit vroeger vaak een eerste baantje was lijkt het hier soms wel het laatste baantje voor sommigen hier. Voor mij prima dat alle kinderen hun ouders meenemen naar die Amerikaanse gigant. Kan ik lekker rustig de verse friet en een gegrilde Teriyaki burger Menu naar binnen werken. Ook zo schaaltje ketchup voelt wat minder plastic aan. Je zou bijna denken dat ik betaald wordt voor deze post :D

Schoon in bad

Anno 1600 arriveerde een VOC schip aan de Japanse kust wat het begin inluiden van een lange (deels exclusieve) handelsrelatie met Nederland. Een ontmoeting tussen twee volkeren, waarbij de Japanner al snel iets opviel. Rook beter gezegd, want we werden door de reine Japanners als stinkend (door de voor hun onbekende botergeur) ervaren. Wij Hollanders hadden de overtuiging dat meer dan eens per maand slecht voor de gezondheid was en dat viel een dagelijks badende Japanner uiteraard snel op. Over die onderlinge geschiedenis kom ik nog wel eens terug. Hun dagelijkse badcultuur van toen is nog steeds springlevend. Zoals inmiddels geen verrassing zal zijn doen ze het alleen net even anders. Een badkamer in een huis heeft een apart douche gedeelte naast het bad waar je je eerst wast. Pas nadat je zeepvrij en schoon bent ga je het bad in. Japanners zitten bij het wassen graag op een minikrukje om uitgebreid de tijd te nemen. Dit bad kan vaak precies op temperatuur gehouden worden, zodat de hele familie achter elkaar in bad kan. Vroeger zat daar nog een duidelijke volgorde in van vader eerst, dan kinderen en als laatst de vrouw, maar ik geloof dat dat er niet meer zo traditioneel aan toe gaat. Bij ons zorgt een zonpaneel zelfs voor erg heet water en het vol laten lopen tot een gewenst niveau gaat erg handig computer gestuurd. Vaak stoppen ze er ook nog een badzout of ander ruikend poedertje bij. Ze begrijpen weinig van wassen in bad om er daarna in te relaxen. Ook het bad en een wc in dezelfde ruimte is onbegrijpelijk hier. Dezelfde logica geldt ook voor de publieke baden (onsen) waar je eerst door de `wasstraat` gaat voordat je lekker languit een bad in kan. Ik zal bij een volgend bezoek aan Nederland even goed moet opletten dat ik niet automatisch met die douche slang naast bad gaat zitten :D