Verrassend fris

Japan heeft een drinkprobleem zo lijkt het. De ontelbare (fris)drankautomaten in het land geven je al een groot assortiment. Van vele gekoelde drankjes tot warme (of koude) koffie, thee of soep is het soms lastig een keuze te maken. En alsof het nog niet genoeg is hebben de eveneens bijna ontelbare konbini`s als Family-Mart, Seven-Eleven, Lawson`s etc nog wel een koelwand vol staan. Vergeleken met het `saaie` Westen gaan de ontwikkelingen hier razend snel. Giganten als Coca Cola en Pepsi lijken een stuk minder dominant, maar als je goed op de flesjes kijkt zie je dat ze wel een groot assortiment niet-cola`s aanbieden. Het is lastig een favoriet te hebben die je telkens weer je 150 Yen aan kan besteden. Dit omdat het assortiment door hevige concurrentie en seizoensinvloeden continue veranderd. Vooral `gezonde` drankjes doen het goed naast oude toppers als Pocari Sweat of Calpis. Naast fruit & groente sappen was onlangs Iced Komkommer een groot succes, maar zelfs zo`n succes betekent niet dat het lang verkrijgbaar blijft. Tja je kunt je afvragen of dat niet wat doorschiet. Meer dan 5000 introductie sneuvelen snel, dus had men blijkbaar niet echt op succes gerekend lijkt het wel. In de lange categorie verrassende keuzes is het zogenaamde kinderbier apart. Er was zelfs wat ophef over, maar het is eigenlijk gewoon een nieuwe naam en etiket voor een `oud` schuimend Guarana drankje. Grappig dat een ingeslapen drankje opeens populair is. Een aparte variant was ook Bilk. Een mix van bier en jawel melk. Bedacht als meer winstgevende variant door boeren. Ook met water kan je veel lijkt het. Bijvoorbeeld Salad Water, water met extra zuurstof, aminozuren, vitaminen en andere gezond uitziende toevoegingen. Misschien is grapefruit met hop wel jouw ding. Of toch een pakje moedermelk voor de liefhebber die het qua foto net verloor van de kinderbier. Ook voor de hard werkende zakenman is gedacht met vele kleine flesjes powerdrinks waar vooral veel cafeïne zit. Kortom hecht je niet teveel aan je drankje, want voordat je het weet moet je afgelegen drankautomaten langs om nog een laatste flesje te bemachtigen.

Schattige wasknijper

Kawaii is een Japanse term die je met gemak een paar miljoen links geeft bij Google. Schattig of superschattig zelfs is een Nederlands vertaling die het dichts bij deze culturele uiting komt. De enthousiaste manier van het uitspreken kan je moeilijk ontgaan. Vooral de vrouwelijk helft van de bevolking schenkt de economie jaarlijks vele Yen voor hun `geluks therapie`. Dat klinkt een beetje zwaar misschien, maar in een land waar vele enige vorm van depressie hebben niet helemaal uit de lucht gegrepen. Een mini momentje van geluk heb ik wel eens horen zeggen. Een behoorlijke categorie mannen zien vrouwen in het algemeen en zangeressen of presentatrices in het bijzonder ook nog graag als een schattig (en verondersteld gehoorzaam) wezen wat de huidige bekritiseerde Japanse Miss Universe Riyo Mori inmiddels begrijpt. Iedere zichzelf respecterende organisatie lijkt ook wel een mascotte te hebben. Ook alle prefecturen en steden doen er aan mee, waarbij vaak grote ogen de schattigheid extra moeten beinvloeden. Zelfs een `onogenlijk` iets als een baksteen weet men tot leven te wekken. Tja, plak er ogen op en geef het armen en benen en je kan het verkopen in een speelgoedzaak. Het is ook niet vreemd om een 20+ vrouw met een auto vol Hello Kitty`s, Miffy of andere knuffels te zien (zie ook: Nijntje in Japan). Zoals ook vele wel iets schattigs aan hun mobieltje hebben hangen. Voorbeelden te over vind je op websites als All Things Kawaii en de laatste trend van de versierde wasknijpers zijn voor de liefhebber ook wel een bezoekje waard. Deze naar het schijnt Duitse houten wasknijper is door een creativeling gekawaiiseerd en niet aan te slepen. Schattig he!!

Wat geef ik nu weer

Omiyage zit de Japanner in het bloed. De laatste dag van iedere trip duikt men een souvenir shop in om een `verplicht` aardigheidje mee te nemen voor ouders, buren, vrienden, etc. De winkels hebben vaak specifiek lokale producten in de schappen. Veelal eten, koek, snoep en dranken in vele verschillende voormaten. Zo kan je voor iedereen iets passends vinden. Als zuinige Hollander valt op dat geld lang niet altijd een rol speelt voor de fijnproever. De beste kreeft of meloen kan gerust een vermogen kosten, maar dat weerhoudt men er niet van het te kopen voor een speciaal persoon. Vaak kan je verse vis en fruit ook makkelijk laten bezorgen door het hele land wat ervoor zorgt dat je zonder problemen een heerlijke zalm van Hokkaido naar Nagasaki stuurt. Het verplichte karakter van het meenemen valt bij familie en vrienden nog wel mee gelukkig, maar er zijn genoeg andere geefmomenten die de Japanner wat meer een last gaat vinden. Tweemaal per jaar zie je in alle winkelcentra vele geschenkdozen staan. Deze Oseibo en Ochûgen periode is vooral voor de meer formele geschenken aan zakenrelaties, collega`s, chefs, familie, neven en nichten en heel misschien zelfs je oude school leraar of dokter. Hierbij is het zaak dat de ontvanger tevreden is en niet idee krijgt dat hij blijkbaar weinig voor je heeft betekent door iets te kleins te sturen. Een groot dilemma dus, maar door de vele speciale en kwalitatief goede geschenken is veel werk uit handen genomen. Vaak kan je zelfs met slechts een namenlijst en een zak geld snel vele geschenken uitkiezen en verders de afhandeling laten verzorgen. Naast de kwaliteit van het kado zelf is ook juist het verpakken ervan een kunstvorm die hoog gewaardeerd wordt. Niet even een oude krant er om heen dus. Over het verpakritueel zal ik nog wel eens een blogje maken, want dat verdiend net zoveel aandacht als men er in de winkel voor neemt.

Lekker plastic

Lekker eten bereiden kunnen Japanners als de beste, maar wellicht minder bekend is de presentatie ervan in de etalage. Dat men veel aandacht geeft aan de presentatie op tafel vertelde ik onlangs (Zie: Eten met je ogen) en hopelijk heb je het zelf al vaak ervaren. De plastic tentoonstelling laat veel van het assortiment `levens echt` aan een hongerige potentiele gast zien. Als je soms ziet hoeveel aandacht er aan deze nep noedels is besteed weet je gelijk weer dat Japanners alles bijzonder serieus nemen. Kijk hier voor een uitgebreide uitleg over de produktie. Als toerist heeft het een bijkomend voordeel dat je zonder de taal machtig te zijn een goed idee hebt van wat er op je bord komt. Plastic en eten zijn trouwens ook in het nieuws in Japan door een stroom van schokkende berichten/ontdekkingen over etenswaren uit China. Een Japanner vind vooral kwaliteit het belangrijkste, maar de Chinees vooral zijn eigen portomonnee lijkt het. Hondsbrutaal komt er dus nog wel eens iets heel anders dan echte voedingwaren in de produkten terecht, waarvan karton in dumplings nog het best verteerbaar is. Kortom men is erg skeptisch met alle ` eetbare` import van de grote buurman. Dan kan je maar beter eerst eens naar een mooie nep krab kijken en later zijn echte broer op de bord aan te treffen. Deze blog heeft een paar pagina`s aan smakelijke voorbeelden. Voor bier, gegrillde kip, sushi tot een gebakken ei. Als het water uit je mond begint te lopen word het hoog tijd om snel naar binnen te gaan. Er is in Osaka zelfs een restaurant waar ze naar het schijnt smakkelijke erwtensoep in een plastic variant hebben. Lekker maar toch maar even wachten tot de wintertijd om die eens in het eggie te gaan proberen.

Wasbak of babybad

De Japanse keuken is wereldberoemd. Tenminste een (klein) deel van het eten, maar wat weten we eigenlijk over de echte Japanse keuken? Letterlijk dus. Iets wat je niet kan ontgaan is de enorme wasbak. Als we het hebben over een moderne keuken in een `standaard` huis dan en de kleine apartementen even buiten beschouwing laten. De wellicht maffe gedachte dat het ook als babybadje gebruikt zo kunnen worden zal iedere ouder natuurlijk vreemd klinken, maar qua grootte doet de wasbak er dus niets voor onder. Er zijn ook wat aardige details. Het gapende grote gat wat de afvoer is lijkt misschien onhandig, maar een vangnetje erin vangt alle restjes op en kan makkelijk geleegd worden. Ik zeg er even bij dat Japanners heel vreemd tegen de `Hollandse` afwas rituelen aankijken. Dat de afwasmachinelozen onder ons alles tegelijk in een bak gooien en schoonmaken shockeert menig Japanse met een `overdreven` hygiëne gevoel. Mijn ervaringen zijn dat ze graag alles eerst eens afspoelen, dan grondig soppen en dat sop er weer af te spoelen met voor mijn begrippen een ruim gebruik aan water, maar schoon is dan ook welk echt schoon zal ik maar zeggen. Als we langs de rijstkoker en magnetron kijken zie je vaak dat men op gas kookt en dat er een mini grilletje is voor de vis. Een echte oven zit er niet bij helaas. Ook de ruime koelkast is vaak standaard. Doordat er veel ingrediënten in maaltijden gebruikt worden is er veel opslagruimte nodig. Ook al shopt men vaak voor `vers`. Een ander grappig detail is een mechanisme, waardoor het hoge kastje wat dichterbij de vaak kleine huisvrouw komt. Nog even terug naar de onvermijdelijke rijstkoker. Zeg maar de Japanse frituurpan, omdat ieder huishouden er een heeft en vaak gebruikt. Voor sommige is driemaal per dag rijst bij een maaltijd normaal en is de snelle rijstbereider ook een ideale warmhouder voor de liefhebber van de witte korrel. Zoals je in Japan kan verwachten houdt het de vochtigheid en temperatuur perfect in de gaten en dus de rijst in goede conditie. Als laatste moet ik alle feministen teleurstellen met de opmerking dat de keuken nog steeds heel erg het domein is van de vrouw. Wat was dat enige recht ook alweer...... :D

Druk je stempel

Voor het openen van een bankrekening of ander officieel gebeuren is de hanko onmisbaar. Deze persoonlijke stempel is vergelijkbaar met onze handtekening. Niet alleen Japanners, maar ook voor vele andere Aziaten zoals Chinezen (waar het vandaan komt) en Koreanen is dit normaal. Ook bij kunst zal dat rode stempeltje ook vast wel eens zijn opgevallen, omdat het vaak een mooi contrast vorm met de compositie. Voor de echt belangrijke zaken gebruikt men een speciaal handgemaakte variant. Deze jitsu-in is uniek en ook officieel geregistreerd. Voor de snelle krabbel om bijvoorbeeld een pakketje van de postbode in ontvangst te nemen heeft men vaak een goedkope standaard stempel op zak. Deze zijn bij iedere 100 yen store te krijgen. Tenminste als je een echte Japanse naam hebt zoals Sato, Suzuki of Takahashi (de top 3) is het geen probleem. Iedere buitenlander die in Japan woont kan ook eigenlijk niet zonder en moet er dus een speciaal laten maken. Met katakana moet er dan een zo goed mogelijke vertaling plaatsvinden, die in vele gevallen wat langer zal uitvallen dan de gemiddelde Japanse stempel. Eigenlijk wel makkelijk dit systeem als je net als mij een wat moeite hebt om die handtekening telkens exact hetzelfde te zetten. Alleen even opletten of je de stempel niet op z`n kop zet :D